Diş kırılması / Diş yaralanması durumunda tedaviye yardımcı olabileceğinden -mümkünse- kırılan diş parçası koruma altına alınmalıdır. Diş kırılması sonrası otuz dakika içinde diş hekimine başvurulmalıdır. Kırılan bölgede kanama varsa temiz gazlı bir bez ile kompres yapılmalıdır. Buna rağmen kanama onbeş dakika içinde durmazsa en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Diş kırılmaları, dişlerin yerlerinden oynaması ya da çıkması, ağız dokularında yaralanmalar ve beyin sarsıntısı genellikle basketbol, futbol gibi temas sporları yaparken düşme ve çarpmalar ya da trafik kazaları sonucunda meydana gelmektedir. Özellikle temas sporları yapan çocuklarda meydana gelebilecek ağız yaralanmalarını ve diş kırıklarını engellemek için ağız koruyucusu (mounth guard) kullanılmalıdır.
Diş kırılması sonrasında, diş travma sebebi ile kendi yuvasında yer değiştirirse hafif bir parmak basıncı ile diş eski konumuna getirilmeye çalışılmalıdır. Dişi yuvasına yerleştirilirken kesinlikle zorlanmamalıdır.
Diş Neden Kırılır? Kırık Diş Ağrısına Ne İyi Gelir?
Diş kırılması, enfeksiyondan kaynaklı bir sebepten dolayı ağız içinde meydana geliyorsa bu durumda enfeksiyonun tedavi edilmesi gerekir. Enfeksiyona neyin sebep olduğu ve altta yatan nedene bağlı olarak tedavi süreci ilerleyecektir.
Dişlerde kırılması yaygın olarak travmatik nedenlerden dolayı kaynaklanır. Araba kazaları, spor esnasında şiddetli çarpışmalarından, derin diş çürüğü ve düşen dolgulardan dolayı dişlerde kırılma sorunu ortaya çıkabilir. Diş kırıldığında kırılan parçanın boyutuna göre farklı tedavi yöntemi uygulanır. Diş kırılması küçükse kanal tedaviye gerek durulmadan yalnızca restoratif tedavi yani kırılan dişin tamamlanması sağlanır. Ancak kırılan parça büyükse porselen kuron ve zirkonyumlarla diş kaplanır. Bu tedavi yöntemi ile estetik kayıplar ortadan kaldırılır ve kırık diş problemi ortadan kalkar. (Bakınız: Zirkonyum Diş Kaplama)
Dişler Neden Kırılır?
– Dişleri birçoğunda dolgu bulunması
– Diş çevresine alınan darbeler
– Buz, fıstık, fındık gibi sert kabuklu yiyeceklerin ısırılması
– Diş gıcırdatma
– Kemik erimesi gibi nedenlerden ötürü dişlerde kırılmalar meydana gelebilir.
Daimi Dişin Yerinden Çıkması:
Yerinden çıkan diş bulunmalıdır. Bulunan diş kuron (taç) bölgesinden tutulmalıdır. Dişi kök kısmından tutmak buradaki dokuların daha fazla hasar görmesine sebep olabilir. Dişin kök kısmındaki dokuların fazla hasar görmesi durumunda dişin yuvasına tutunması mümkün olmaz. Kuron (taç) kısmından tutulan dişin üzerinde bulunan yabancı maddeler hijyenik bir su ile yıkanmalıdır.
Diş kırılması durumunda, diş yüzeyi temizlenirken ovalama yapılmamalı ve kesinlikle fırça kullanılmamalıdır. Öncelikle diş yuvasına yerleştirilmeye çalışılmalıdır. Dişi yuvasına yerleştirilirken fazla kuvvet uygulanmamalıdır. Aksi taktirde diş ve diş yuvasında ciddi hasarlara sebep olunabilir. Diş yuvasına yerleştirilebilmişse yerinde sabit kalabilmesi için üzerine temiz bir gazlı bez konularak ısırılmalıdır. Bu şekilde en kısa zamanda diş hekimine gitmelidir. Eğer diş yuvasına yerleştirilememişse diş hekimine gidinceye kadar su ya da süt içinde muhafaza edilmelidir.
Diş kırılması sonrası yerinden çıkmış dişi tekrar kazanılması için diş dokularının fazla zedelenmemesi ve mümkün olduğunca çabuk diş hekimine başvurulması gerekir. Uygun şartlarda korunmuşsa ve en geç yarım saat içerisinde diş hekimine ulaştırılmışsa a reimplantasyon (dişin tekrar kendi yuvasın yerleştirilmesi) ile kurtulma şansı %90 dır.