Dişhekimliğinde bu hal için "xerostomia" terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda oluşur. Tükürük salgısındaki azalma ağızda oldukça ciddi sorunların oluşmasına yol açabilmektedir.
Sebepleri:
- Biyolojik yaşlılık: Bu etkili bir faktördür, tek başına etkili değildir.
- Sistemik hastalıklar: Romatizmal hastalıklar(Sjogren's sendromu), Bağışklık sistemi hasarı (AIDS), Hormonal bozukluklar (Şeker hatalığı), Nörolojik bozukluklar (Parkinson)
- Çiğneme kabiliyetinin azalması: Eğer beslenme alışkanlıklarınızda sıvı ve yumuşak gıdalar ağırlıktaysa çiğneme fonksiyonu azalır.
- Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
- Radyoterapi (Radyasyon tükürük bezlerinde kalıcı hasar yapar.
- İlaçlar (400'ün üstünde ilaç türü ağız kuruluğu yapar: deconjestanlar, diüretikler, tansiyon ilaçları,antidepresanlar, antihistaminikler,...)
- kafein ve alkol tüketimi
Belirtileri:
- dilde yanma hissi
- özellikle kuru yiyecekler için yeme zorluğu
- konuşma zorluğu
- sık susama
- protez kullanmada zorluk
- dudaklarda çatlaklar ve kuruluk
- tat bozukluğu
- kötü ağız kokusu
Ağız kuruluğu nelere yol açar?
- tükürüğün az olması ciddi problemleri de beraberinde getirebilir.
- bakteri plağı ve yiyecek artıkları kolayca birikir. bu, dişeti hastalıkları ve çürüğü hızlandırır. tükürüğün kendi başına yıkama-temizleme mekanizması diş yüzeylerini temiz tutmaya yardımcıdır.
- tükürük çürükleri önler, diş yüzeyini temizler ve asitleri nötralize eder. böylece çürük önlenir.
Ağız kuruluğu nasıl kontrol altına alınır? nasıl tedavi edilir?
- sık sık yudum yudum su içilmeli. gece yatarken yanında sıvı içecek, su bulundurulmalı
- şekersiz sakız çiğnenmeli
- sigara, alkol, şekerli yiyeceklerden uzak durulmalı
- yaşanılan mekanın nemi ayarlanmalı
- gerekirse eczanelerden temin edilebilen yapay tükürük tabletleri kullanılmalı
- bakteri plağı kontrol altına alınmalı
- floridli diş macunu, jel, gargara kullanılmalı
- C vitamini kullanılmalı
- bileşiminde alkol ve sodyum lauryl sülfat bulunan ağız ve diş bakımı ürünlerini kullanmamalı.